De jeugd-ggz staat onder druk. Het aantal crisismeldingen is de afgelopen maanden met 30 tot 60 procent gestegen, blijkt uit een rondvraag van de Nederlandse ggz. ‘Er moet nú iets gebeuren.
Het aantal crisismeldingen bij ggz-instellingen voor de jeugd is fiks gegroeid. In sommige regio’s is de groep jongeren in een acute crisis met 60 procent toegenomen sinds corona de Nederlandse landsgrenzen overstak. Het gaat vooral om jeugd die worstelt met eetstoornissen en suïcidale gedachten, zo blijkt uit een rondgang van netwerkorganisatie De Nederlandse ggz.
In de Randstad, West-Brabant en het oosten van Nederland zijn de problemen het grootst. “Maar in heel het land staat de zorg voor kwetsbare jongeren onder druk”, zegt Mariëlle Ploumen, kinder- en jeugdpsychiater en bestuurder bij de Nederlandse ggz. “Niet alleen zie ik een enorme toename van het aantal crisismeldingen, ook is het steeds moeilijker om bedden te vinden voor jongeren die acuut moeten worden opgenomen omdat ze bijvoorbeeld depressief, psychotisch of suïcidaal zijn.”
Absolute cijfers ontbreken, maar de wachttijden voor spoed- en crisiszorg lopen op. “Het is vreselijk als jongeren niet de hulp krijgen die zij nodig hebben, hele gezinnen raken uitgeput.” Wanneer zij niet tijdig en juist worden behandeld, stelt Ploumen bovendien, kan dat blijvende mentale schade veroorzaken. “Uit nood hebben we laatst een zestienjarige op een volwassenenafdeling moeten plaatsen.” Ook halen instellingen hulpverleners weg bij de reguliere zorg om de crisisdienst draaiend te houden.
Psychische en lichamelijke problemen verergeren rapper dan voorheen, er is minder nodig om de controle te verliezen
De Nederlandse ggz verwacht dat de situatie nóg nijpender wordt. De rondgang bij twintig ggz-instellingen werd namelijk gedaan vóór de tweede lockdown inging. Nu Nederlanders opnieuw aan huis zijn gekluisterd, sociaal contact wordt gemist en de scholen hun deuren hebben gesloten, zullen jongeren nog sneller afzakken.
In de eerste lockdown nam het aantal meldingen bij de ggz juist af. “Huisartsen waren toen vooral gericht op corona”, verklaart Ploumen. “Andere verwijzingen kwamen die eerste maanden minder gauw door. En veel patiënten durfden toen niet naar de huisarts te gaan. Ze stelden hun bezoek uit. Bovendien zitten we inmiddels al bijna een jaar midden in de coronacrisis, het duurt te lang.” De veerkracht van mensen brokkelt af.
Het rondwarende virus veroorzaakt stress, spanningen in lijven en binnen gezinnen, en is daardoor onderdeel van de groei van het aantal crisismeldingen, denkt Ploumen. Psychische en lichamelijke problemen verergeren rapper dan voorheen, er is minder nodig om de controle te verliezen. Ook bij ggz-instellingen voor volwassenen kampen patiënten met ernstigere en complexere problemen.
‘Er moet nú iets gebeuren’
“Maar ook andere factoren spelen een rol. “Zo staat de jeugd-ggz al langer onder druk, al voor de pandemie waren veel bedden bezet.” Net als bij intensive cares, zijn er in ggz-instellingen bedden verdwenen de afgelopen jaren. Nu leidt dat tot problemen. “Er wordt steeds meer gevraagd van de jeugd-ggz, terwijl er steeds minder geld is en de administratieve lasten groeien. De huidige crisiszorg leidt tot een roep om extra budget, terwijl daar vóór de pandemie al een tekort aan was.”
CU-staatssecretaris Paul Blokhuis van volksgezondheid, welzijn en sport liet de NOS weten contact te zoeken met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten over structureel extra geld voor de jeugdzorg én maatregelen om de zorg financieel beheersbaar te maken.
Kinder- en jeugdpsychiater Ploumen is kritisch. “Er wordt al zolang gepraat door gemeenten en de ministeries. De inspanningen om structureel extra geld te regelen gaan misschien pas in een volgend regeerakkoord concreet worden. Zolang kunnen de kinderen en hulpverleners absoluut niet wachten. We willen boter bij de vis, er moet nú iets gebeuren.”
Lees ook:
Hoogleraar psychiatrie: ‘We hebben nog geen idee wat de pandemie met ons leven doet’
Er wordt van alles geroepen over ouderen en jongeren, lockdown en bewegingsvrijheid. Maar het effect van de pandemie op hun levens is nog grotendeels onbekend.
Psychologie als vak op school: ‘We leren kinderen niet wat het verschil is tussen depressie en je rot voelen’
Psychologie is nooit een schoolvak geworden, maar corona toont des te meer aan dat kinderen er wel behoefte aan hebben. ’Isabel Baneke23 december 2020, 14:35
Afbeelding van Free-Photos via Pixabay
