Juliëtte Schraauwers ziet dat kinderen, ouders en leerkrachten gevangen zitten in een hopeloos verouderd, lineair en door de economie aangedreven onderwijssysteem. Met NOWSCHOOL biedt zij een alternatief: een adaptief lerend ecoysteem dat toekomstbestendig en oplossingsgericht is. De belangrijkste vraag die daarbij centraal staat: ‘Waar is school voor bedoeld?’
We leven in een wereld waarin de balans tussen mens en natuur volledig zoek is. In ons eerste huis (ons lichaam) uit zich dat in stress, angst en chronische ziekten. Ons tweede huis (de Aarde) gaat gebukt onder klimaatverandering, vervuiling en biodiversiteitsverlies. We wéten dit en toch vindt de gemiddelde Nederlander het verdraaid lastig om binnen de draagkracht van de planeet te leven. Volgens onderwijspionier en regeneratief ondernemer Juliëtte Schraauwers komt dit omdat we van jongs af aan al geconditioneerd worden onszelf boven de natuur te stellen en onderdeel te zijn van een economisch systeem dat ingericht is op oneindige groei.
“In het onderwijs leren we niet dat we allemaal onderdeel zijn van een ecosysteem en dat elk onderdeel van belang is om in balans te blijven en te floreren”
Willen we een toekomst creëren waarin wijzelf en de planeet met elkaar in balans leven, dan moeten we beginnen met het herzien van ons onderwijssysteem, volgens Juliëtte. Want: wat en hoe we leren definieert hoe we leven.
Wat kinderen moeten leren staat niet ter discussie
“Niemand vraagt zich af: waarom moet een kind de tafel van zeven eigenlijk leren?” zegt Juliëtte. Wát kinderen moeten leren staat al decennialang niet of nauwelijks ter discussie. We stoppen ze vol met kennis en testen hen daarop met talloze toetsen. Het resultaat: kinderen die goed kunnen leren worden als slimmer gezien dan kinderen die goed dingen kunnen maken, scholen zijn stressfabrieken geworden waar leerlingen en leerkrachten nerveus en gehaast van toets naar toets leven en er is nauwelijks aandacht voor zaken als expressie, empathie en ondernemerschap, die juist in de 21e eeuw zo belangrijk zijn.
Wanneer we vaker zouden reflecteren op de vraag waar school eigenlijk voor bedoeld is, zullen we ons realiseren dat het onderwijssysteem hard toe is aan een update.
Bij NOWSCHOOL staat niet het individuele belang en het voorbereiden van leerlingen op een vervolgopleiding of baan (of bullshitbaan) voorop, maar het leiden van een zinvol leven, ten behoeve van het collectief.
De wereld als klaslokaal
Naast wát we leren, moet ook hóe we leren volledig op de schop, pleit Juliëtte. Leren vindt namelijk altijd en overal plaats, niet alleen (of misschien wel juist niet) zes uur per dag aan een tafel binnen vier muren. “Een school hoort een verrijkende leeromgeving te zijn, met gezonde voeding, beweging, oplossingsgerichtheid, veel buiten zijn, diverse leerplekken en rommelplekken. Hierdoor ontstaat een balans tussen de binnenwereld en buitenwereld van het kind.”
Het bovenaanzicht van NOWSCHOOL
NOWSCHOOL is geïnspireerd op de Green School in Bali, een school gemaakt van bamboe zonder muren waar kinderen worden opgeleid tot changemakers. Haar visie: de wereld is ons klaslokaal. Met NOWSCHOOL ontwikkelen Juliëtte en haar team een ‘co-learning’ omgeving, waar niet alleen de leerlingen en de leerkrachten onderdeel van zijn, maar ook de ouders, partners en bedrijven. Die zijn immers ook onderdeel van het ‘echte leven’.
Balanceren tussen idealen en het systeem
Een school zonder gebouw, kan dat eigenlijk wel? Juliëtte geeft toe dat het een uitdaging is en een perfect voorbeeld van de starheid van het traditionele onderwijssysteem. “Wij willen een plek creëren die voor iedereen toegankelijk is. Het idee is om NOWSCHOOL vorm te geven op een stuk grond van 5-10 hectaren, dienend als primaire leeromgeving en waar we bijvoorbeeld ook het voedsel voor de gezinnen van onze leerlingen kunnen verbouwen. Het probleem is dat de overheid allerlei regels oplegt voor openbare scholen: van het minimum aantal leerlingen – 324 in Utrecht – tot het aantal vierkante meters en zelfs het gebouw waarin je je moet huisvesten. Dit krijg je vanuit de overheid toegewezen. Wij willen maximaal 200 leerlingen en géén gebouw met klaslokalen, maar diverse ruimtes op het terrein. De enige optie die dan over zou blijven is een privéschool, waar die regels niet voor gelden. Dit druist tegen onze principes in om NOWSCHOOL voor iedereen toegankelijk te maken.”
Ondanks dat de uitdagingen waar de onderwijspioniers tegenaan lopen groot zijn, weigert het team haar droom op te geven. “We zijn sinds 2,5 jaar keihard aan het werk om te laten zien dat inclusief en regeneratief onderwijs echt mogelijk is.”
De leerkracht als de held van het onderwijs
“De leerkracht is de held van het onderwijs,” ziet Juliëtte. Doordat leerkrachten gevangen zitten in verplichtingen blijft er veel te weinig ruimte over voor passie en purpose. Een gemiste kans. Want juist leerkrachten kunnen ons inspireren en laten zien dat het wel kan. Dat een leerkracht iemand is die daarvoor gestudeerd heeft, vindt ze onzin. “Ik denk dat we de leerkracht moeten herdefiniëren. Het kán iemand zijn die daarvoor opgeleid is, maar dat hoeft niet. Mensen die dingen zelf hebben doorleefd, dingen hebben geprobeerd, gefaald hebben en weer zijn opgestaan. Dát zijn de leerkrachten van NOWSCHOOL.”
Leren om te leven en leven om te leren
Door kritisch te kijken naar wat we leren en hoe we leren, is school niet langer een plek waar de leerling passief kennis tot zich neemt die door een autoriteit op nagenoeg dezelfde manier voor iedereen wordt overgedragen. In plaats daarvan ontstaat een omgeving waar normen en waarden gezamenlijk en actief ontwikkeld worden en elke leerling de kans krijgt om unieke talenten te ontplooien. Zo leren we kinderen voor zichzelf, de ander en de Aarde te zorgen, waardoor de Aarde ook voor ons en volgende generaties zorgt. En is dát niet waar school eigenlijk voor bedoeld is?
Tekst geschreven door Nathalie van Wijkvliet
Wil je meer weten over NOWSCHOOL of de crowdfunding steunen om de opening mogelijk te maken? Ga dan naar deze website.
https://maatschapwij.nu/blogs/juliette-schraauwers-nowschool/
Afbeelding van Wokandapix via Pixabay
