De verbetering van de jeugdbescherming gaat niet snel genoeg voor kinderen en jongeren met een jeugdbeschermings- of reclasseringsmaatregel die nog geen hulp krijgen. Er is nú een doorbraak nodig, schrijven de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid in de Voortgangsrapportage kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd.
De inspecties oordeelden eind 2019 dat de uitvoering van de jeugdbescherming en jeugdreclassering niet acceptabel was. Opgelegde maatregelen werden niet onmiddellijk uitgevoerd; kinderen en jongeren moesten vaak lang wachten op passende hulp. De overheid nam onvoldoende haar verantwoordelijkheid tegenover kinderen en jongeren met een maatregel, aldus de inspecties.
Gecertificeerde instellingen, gemeenten en het Rijk werken aan structurele verbetering van de jeugdbeschermingsketen, constateren de inspecties nu. Dat lukt niet van vandaag op morgen, realiseren ze zich. Maar in mei hadden nog bijna achthonderd kinderen met een maatregel geen vaste jeugdbeschermer. Het duurde te lang voordat gezinnen contact hadden met de gecertificeerde instelling en er een plan van aanpak was opgesteld. De beschikbaarheid van specialistische jeugdhulp is eerder verslechterd dan verbeterd.
De inspecties willen dat de gecertificeerde instellingen, hun opdrachtgevers, lokale teams en zorgaanbieders onmiddellijk beginnen met een onorthodoxe, actiegerichte aanpak, en dat het Rijk hen daarbij steunt. De professionals bij gecertificeerde instellingen, zorgaanbieders en gemeenten moeten de professionele ruimte krijgen om kinderen en jongeren met een maatregel snel en goed te helpen.
De financiële problemen van gemeenten staan de innovatie van de jeugdbeschermingsketen in de weg, maar extra geld is niet de enige oplossing, stelt Tom van Yperen van het Nederlands Jeugdinstituut. ‘Eind vorig jaar schreven ministers Hugo de Jonge en Sander Dekker aan de Tweede Kamer dat het stelsel van jeugdbescherming te ingewikkeld is georganiseerd. Een sterke vereenvoudiging van het stelsel kan ervoor zorgen dat er minder werk dubbel wordt gedaan. Dat scheelt al inzet van personeel en dus geld, maar bovenal is het veel beter voor de betreffende kinderen, jongeren en opvoeders.’
Van Yperen pleit niet alleen voor een vereenvoudiging van de jeugdbeschermingsketen, maar ook voor een inhoudelijke verandering van de hulp. ‘Die kan veel meer plaatsvinden in dialoog met kinderen, jongeren en opvoeders. Houd ook het doel van de maatregel helder voor ogen. En versterk tegelijkertijd het netwerk om het gezin heen, zodat het daarop kan terugvallen na afloop van de maatregel.’
Bron: Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd; Nederlands Jeugdinstituut
