Pedagogische civil society

Delen op Social Media

Leestijd: 2 min.

Wat is een pedagogische civil society? Hebben jullie een definitie van pedagogische civil society? Hoe interpreteren jullie dat en welke keuzes maken jullie hierin?

Movisie februari 2020

Wat is de pedagogische civil society?

Hilhorst en Zonneveld (2013) benoemen dat het begrip ‘pedagogische civil society’ de afgelopen jaren niet altijd dezelfde betekenis heeft gehad. Micha de Winter – grondlegger van het begrip – definieerde het in 2008 als ‘de gemeenschappelijke activiteiten van burgers rondom het grootbrengen van kinderen’. Dit wordt in de handreiking Allemaal Opvoeders als volgt toegelicht: ‘in een goedfunctionerende pedagogische civil society bestaat er bij burgers de bereidheid om met elkaar in de eigen sociale netwerken en in het publieke domein verantwoordelijkheden rond het opgroeien en opvoeden van kinderen te delen. Ouders, jongeren en buurtbewoners, maar ook familieleden, leraren, sportcoaches, kortom: burgers, zijn op zo’n manier onderling betrokken dat het bevorderend is voor het opvoeden en opgroeien van kinderen en jeugdigen’ (Gemmeke, 2011). In de praktijk blijkt deze definitie ruimte te laten voor verschillende subbetekenissen (Hilhorst & Zonneveld, 2013).

Wat kan de rol van de professional in de pedagogische civil society zijn?

Er worden verschillende soorten rollen voor de professional benoemd als het gaat om het versterken van de onderlinge betrokkenheid van inwoners bij opvoeden en opgroeien. Van het vooral actief bijeenbrengen van opvoeders, tot het juist alleen versterken van de (sociale) netwerken die er al zijn. Duidelijk is dat professionals een belangrijke rol hebben in het versterken van de pedagogische civil society, door samen te werken met en aan te sluiten bij inwoners en hun sociale en informele netwerken. Belangrijk daarin zijn bijvoorbeeld outreachend werken, het initiatief en het eigenaarschap bij ouders en jeugd te laten liggen en dit niet direct overnemen, faciliteren van de dialoog tussen opvoeders, weten wat er leeft in de wijk of buurt, en aansluiten bij dat wat er al is (Gemmeke, 2011).

Voor de invulling van de rol van de professional is het ook behulpzaam om te kijken naar de verschillende manieren waarop mensen bij elkaar betrokken kunnen zijn en elkaar beïnvloeden. Gemmeke (2011, p.4) onderscheidt ‘drie vormen van betrokkenheid van burgers bij het opvoeden en opgroeien:

  1. Informele steun: Ouders kunnen terugvallen op hun sociale omgeving wanneer daar behoefte aan is. Die omgeving kan emotionele steun geven door empathie te tonen, door een luisterend oor te bieden, door begrip te tonen en solidair te zijn (Roelofse et al., 2008). Ook kan het gaan om praktische hulp zoals oppassen, de kinderen naar school brengen of een oogje in het zeil houden. Tot slot maakt ook het geven van informatie en het uitwisselen van ervaringen deel uit van informele steun.
  2. Informele sociale controle: Wanneer mensen in elkaars omgeving elkaar kennen en een gedeelde sociale norm ervaren, wordt het gedrag van bewoners beïnvloed. Bekendheid met elkaar (publieke familiariteit) maakt het mogelijk dat mensen elkaar eerder en vanuit vertrouwen kunnen aanspreken op gedrag (Blokland, 2008).
  3. Intergenerationeel contact. Hierbij gaat het om de contacten die jeugdigen en volwassenen (andere dan de eigen ouders) met elkaar hebben. Volwassenen zijn rolmodellen voor kinderen en interacties met volwassenen dragen bij aan de ontwikkeling van kinderen en jeugdigen. In de pedagogische civil society gaat het met name om contacten met buurtbewoners, maar bijvoorbeeld ook met familieleden, ouders van klasgenoten, sporttrainers en scoutingleiders’.

Ontdek meer

Samenleving

Cijfers CSG

Leestijd: < 1 min. Het Centrum Seksueel Geweld (CSG) heeft in 2019 een kwart meer slachtoffers geholpen dan het jaar ervoor, blijkt donderdag uit

Lees verder »
Sociaal Domein

Kamers met Aandacht

Leestijd: < 1 min. Summer is in gesprek met Miranda van der Deijl, coördinator en projectleider bij Stichting Kamers met Aandacht. Een prachtig initiatief

Lees verder »
Gezondheid

Kindcheck

Leestijd: < 1 min. De kindcheck is onderdeel van stap 1 van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Daarom is de kindcheck verplicht voor

Lees verder »

Volledig overzicht bekijken?