Mensen die in een voorziening voor beschermd wonen verblijven, hebben gewoon recht op huurtoeslag. Dat oordeelt de Haagse rechtbank in een zaak tussen zeven cliënten en de Belastingdienst.
‘Naar zijn aard slechts van korte duur’
Zes van de zeven cliënten kregen met een terugvordering van hun ontvangen huurtoeslag te maken omdat de belastingdienst van mening is dat hun tijdelijke huurovereenkomst met Stichting PerspeKtief in Delft ‘naar zijn aard slechts van korte duur’ was. Dat geldt als een uitsluitingsgrond in de Wet op de huurtoeslag (Wht), die in 2016 werd toegevoegd om te voorkomen dat mensen huurtoeslag opstrijken door bijvoorbeeld een vakantiewoning te huren.
Nadruk op wooncomponent, alle kenmerken huurovereenkomst
De rechter veegt het betoog van de belastingdienst van tafel. Het begrip ‘naar zijn aard slechts van korte duur’, mag volgens de rechter maar in erg weinig gevallen worden gebruikt. Ook kan de belastingdienst niet voldoende onderbouwen dat een dergelijk verblijf de cliënten en Stichting PerspeKtief nadrukkelijk voor ogen stond bij het tekenen van de overeenkomst. Daarbij neemt de rechtbank ook in overweging dat de eisers in de zaak allen daklozen zijn, bij wie de nadruk bij het gebruik van een voorziening beschermd wonen op de wooncomponent ligt. Er is volgens de rechter sprake van alle andere kenmerken van een huurovereenkomst; een contract, de maandelijkse huur omvat geen zorgkosten, zelfstandige wooneenheden, de huurders hielden of houden er hun hoofdverblijf, en de huur is betaald. De Belastingdienst is daarom veroordeeld tot het opnieuw oordelen over de bezwaren van de cliënten tegen de terugvorderingen of het niet toekennen van huurtoeslag.
‘Actie haaks op ambulantisering’
De Federatie Opvang is blij met de uitspraak. Zij wijst er bij monde van beleidsmedewerker Rina Beers op dat honderden cliënten laatste jaren in ‘enorme’ financiële problemen zijn gekomen doordat zij geen huurtoeslag krijgen of met terugvorderingen te maken krijgen. ‘Het navrante is ook, vinden wij, dat het beleid van de overheid is dat mensen zoveel mogelijk en zo lang mogelijk zelfstandig thuis moeten wonen’ argumenteert Beers. ‘Daar hebben mensen met een minimuminkomen, zoals cliënten uit de opvang, beschermd wonen of ggz huurtoeslag voor nodig. De actie van de Belastingdienst betekent voor onze cliënten dat ze beter intramuraal beschermd kunnen wonen, dan dat ze zelfstandiger gaan wonen. In dat laatste geval liepen ze risico dat ze opeens huurtoeslag moeten terugbetalen. De actie van de Belastingdienst staat haaks op het beleid van ambulantisering, vinden wij. Deze beweging kon volgens ons toch niet de bedoeling zijn, gezien de decentralisaties.’
Geen duidelijkheid over beroep
De Belastingdienst kan nog niet aangeven of het toekenningsbeleid omtrent de huurtoeslag wordt aangepast naar aanleiding van de uitspraak. Ook is nog niet duidelijk of de Belastingdienst in beroep gaat tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag. ‘De Belastingdienst bestudeert de uitspraak’, is het enige dat een woordvoerder van de Belastingdienst over de kwestie kwijt wil.
