17-12-2019 Binnenlands Bestuur
Wie vorderingen van overheidsinstanties niet of te laat betaalt, krijgt al snel een boete. Ook mensen die al diep in de schulden zitten, krijgen daarmee te maken. Een nieuwe wet moet daar een eind aan maken, vindt Dick van Maanen, directeur van Stadsring51.
Boete-pardon
Van Maanen noemt het idee een boete-pardon. Hij wil wettelijk laten vastleggen dat mensen die al kampen met schuldproblematiek niet nóg meer boetes bovenop hun schulden mogen krijgen. Hij sprak zich daar vorige week bij de jaarconferentie Aanpak van Problematische Schulden van studiecentrum Kerckebosch voor het eerst over uit. Van Maanen is directeur van Stadsring51, een organisatie die schuldhulpverlening verzorgt voor de gemeenten Amersfoort en Leusden. Hij is ook bestuurder bij de NVVK, branchevereniging voor schuldhulpverleners.
Administratief circus
De overheid is schuldeiser van 60 procent van de vorderingen bij mensen met problematische schulden, stelt de NVVK. Bovendien zijn incassokosten, boetes en gerechtelijke kosten van beslagen goed voor ruim de helft van de totale schuldenlast. ‘De praktijk is dat die boetes nooit betaald worden’, aldus Van Maanen. Het is volgens hem een zinloos administratief circus dat vooral meer stress oplevert voor mensen met schulden. Die stress maakt het weer moeilijker om uit de schulden te ontsnappen. Een boete-pardon zou de gemeentelijke schuldhulpverlening dus een hoop werk kunnen besparen.
Onderzoek
Omdat publieke schuldeisers zoals DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs), de Belastingdienst of het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) aan de overheid zijn verbonden, hebben ze het recht om boetes op te leggen. Die bevoegdheid wordt misbruikt, vindt Van Maanen. Hij wil de instanties dwingen om onderzoek te doen zodra er sprake is van betalingsachterstanden. Als er sprake blijkt van problematische schulden, mogen er niet nog meer boetes worden opgelegd.
Weinig daadkracht
Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen trok begin dit jaar al aan de bel. Overheidsinstanties helpen mensen nog te vaak dieper in de schuldproblemen in plaats van ze eruit te trekken, meldde hij toen. Van Maanen constateert dat er al jaren over een Rijksincassobeleid wordt gesproken, maar dat het aan daadkracht nog ontbreekt. Het onderwerp is veel in het nieuws en heeft de aandacht van Den Haag, maar het blijft een ‘academische discussie’.
