Veel ondernemers zijn hard getroffen door de coronacrisis, ook ondernemers die daarvoor succesvol bezig waren. Voor een deel van hen biedt de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) of een andere ondersteuningsmaatregel voldoende uitkomst. Maar er zijn ook heel wat ondernemers die zich heroriënteren op nieuwe mogelijkheden op de arbeidsmarkt. De meerderheid wil door en kan daarbij wel ondersteuning gebruiken. Bijvoorbeeld om hun ondernemersperspectief te versterken of zich te laten bij- of omscholen. Als beroepsvereniging zien wij de heroriëntatie als heel waardevol en denken daarom dat gemeenten dit zo goed mogelijk moeten inzetten. In dit artikel nemen we je mee hoe je als gemeente hierop kunt inspelen en hoe je de zelfstandige ondernemers in jouw regio het beste van dienst kunt zijn.
Heroriëntatie is een nieuw element in de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers die op 1 januari 2021 is gestart. Het kabinet zet erop in dat gemeenten samen met zelfstandig ondernemers inventariseren of en welke ondersteuning nodig is. Het kan bijvoorbeeld gaan om coaching, advies, bij- of omscholing en heroriëntatie. Voor alle zelfstandigen met een hulpvraag is er een aanspreekpunt binnen de eigen arbeidsmarktregio of gemeente. De betrokken publieke partijen in de regio bepalen zelf het hoe en wat.
Drie routes naar een nieuwe toekomst
Er zijn in ieder geval drie routes waarlangs ondernemers zich kunnen richten op een nieuwe toekomst. De routes zijn:
- Het versterken van de eigen onderneming. Bijvoorbeeld door een nieuw businessmodel of de keuze voor andere activiteiten. Dit vraagt van publieke partijen expertise wat betreft ondernemerschap.
- Het zoeken naar een oplossing voor (financiële) problemen. Dit wordt de-escalatie genoemd. De ondernemer gaat door na het wegwerken van acute problematische schulden of stopt met zijn bedrijf vanwege te weinig inkomsten. Hiervoor is expertise in verband met ondernemerschap nodig. Ook is het belangrijk om aandacht te hebben voor dringende psychische en praktische problemen, die ondernemers kunnen hebben.
- Kiezen voor een baan of bijbaan in loondienst. Dit past bij de kerntaak van de arbeidsmarktregio om mensen te begeleiden richting werk.
Het hoeft geen of-of te zijn: routes kunnen elkaar opvolgen of gecombineerd worden. Denk bijvoorbeeld aan een ondernemer die zijn businessmodel vernieuwt en daarvoor een scholingstraject wil volgen. Het is hiervoor belangrijk dat er binnen de regio wordt samengewerkt met de afdeling die zich ontfermt over de om- of bijscholing van zelfstandige ondernemers.
Extra middelen voor betere ondersteuning
Gemeenten krijgen daarvoor extra middelen waarmee ze samen met de zelfstandig ondernemers inventariseren of, en welke ondersteuning nodig is. De Participatiewet biedt gemeenten de mogelijkheden om hierin maatwerk te bieden. Hiervoor zijn een handleiding, een stappenplan met tips en een bibliotheek met instrumenten geschreven om de dienstverlening aan zelfstandig ondernemers vorm te geven.
Gemeenten hebben de nodige beleidsvrijheid in hoe ze de heroriëntatie invullen en kunnen dit onder andere ook in samenhang met de regionale crisisdienstverlening van werk naar werk oppakken. Deze crisisdienstverlening wordt de komende maanden in alle arbeidsmarktregio’s opgestart.
Om gemeenten te ondersteunen bij de voorbereiding op deze taak zijn de inhoudelijke en financiële kaders en informatie over wat gemeenten kunnen doen ter voorbereiding op een rij gezet. Op de website van de VNG staat een overzicht van middelen die door gemeenten en arbeidsmarktregio’s kunnen worden ingezet voor de heroriëntatie van zelfstandige ondernemers.
Themabijeenkomsten voor meer informatie
De Programmaraad ondersteunt de implementatie van de heroriëntatie van zelfstandig ondernemers, in samenwerking met het ministerie van SZW, de VNG en in afstemming met KvK, ZZP Nederland, Platform Zelfstandige Ondernemers, gemeenten en wij als beroepsvereniging SAM. De aankomende maanden worden er o.a. een aantal themabijeenkomsten georganiseerd voor de kennisdeling en verdere verduidelijking rondom de heroriëntatie van zelfstandige ondernemers:
Do 22 april, 10-12u: Themabijeenkomst 1: Aanbod eigen onderneming versterken.
Do 20 mei, 11-13u: Themabijeenkomst 2: Oplossingen (financieel, sociaal, mentaal).
Do 10 juni, 14-16u: Themabijeenkomst 3: Heroriëntatie omscholing t.b.v. een nieuwe onderneming, baan of bijbaan.
Di 29 juni, 10-12u: Themabijeenkomst 4: Open programma, invullen op basis van de actualiteit en behoefte.
Aanmelden voor een online themabijeenkomst kan door het aanmeldformulier in te vullen.
Meer informatie
Lees de kaders bij Heroriëntatie – wat er wordt verwacht van de (centrum)gemeenten. Hierin geeft VNG meer informatie over o.a. beleidsvrijheid voor de uitvoering, de doelgroep, beschikbaar budget en tips ter voorbereiding.
https://sam.nl/herorientatie-zelfstandig-ondernemers/
Afbeelding van dima_goroziya via Pixabay
