17-07-2020
bron: De Nederlandse GGZ
Op 8 juli 2020 bood staatssecretaris Blokhuis de Tweede Kamer een voortgangsbrief aan over implementatie toegang tot de Wlz voor mensen met een psychische stoornis. In deze brief wordt de voortgang gemeld van de beoordeling door het CIZ van volwassenen met een psychische stoornis die vanaf 2021 toegang hebben tot de Wet langdurige zorg (Wlz). In de bijlage zijn de resultaten gepubliceerd van het door HHM uitgevoerde onderzoek naar de openstelling van de Wlz voor jeugdigen met een psychisch stoornis.
Medio juli 2019 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel ‘Toegang tot de Wlz voor mensen met een psychische stoornis’ aangenomen. Hierin is geregeld dat vanaf 2021 ook volwassenen met psychische problematiek toegang kunnen krijgen tot de Wlz, als ze een blijvende behoefte hebben aan 24 uur zorg in de nabijheid of permanent toezicht. Tegelijk is het Amendement aangenomen dat jeugdigen met een psychische stoornis op een nader te bepalen tijdstip toegang kunnen krijgen tot de Wlz, wanneer inzichtelijk is wat de omvang van de doelgroep is en welke uitvoeringsconsequenties en financiële consequenties zijn verbonden aan de toegang tot de Wlz voor deze doelgroep. Bureau HHM heeft in opdracht van het ministerie van VWS het onderzoek uitgevoerd dat inzicht geeft in de doelgroep die het betreft, de uitvoeringsconsequenties voor alle betrokkenen en de financiële consequenties. HHM concludeert dat het naar verwachting een relatief kleine groep jeugdigen met complexe problematiek is waarvoor de uitvoeringsconsequenties uitvoerbaar zijn, maar onbekend is wat de financiële consequenties zullen zijn.
De verwachte omvang van de groep jeugdigen met een psychische stoornis die voldoet aan de Wlz-criteria ligt waarschijnlijk tussen de 300 en 800. De exacte omvang van deze groep wordt duidelijk als het CIZ voor deze groep gaat indiceren. Naast een psychische stoornis is bij een aanzienlijk deel van deze jeugdigen ook sprake van een (licht) verstandelijke beperking. Bij deze jeugdigen is sprake van complexe meervoudige problematiek, zoals traumatische ervaringen, hechtingsproblematiek, emotie-regulatie problematiek en disharmonisch ontwikkelingsprofiel. Deze jeugdigen hebben veel behoefte aan structuur, ondersteuning bij ADL/HDL dat kan fluctueren gedurende de dag en qua behandeling gaat het veelal om psychotherapie, psycho-educatie, traumatherapie, ambulante thuisbehandeling of therapie voor structurering.
Overheveling van de zorg voor deze jeugdigen van de Jeugdwet naar de Wlz leidt tot uitvoeringsconsequenties op het gebied van de indicatiestelling, contractering, levering van zorg en verantwoording van zorg. Deze consequenties richten zich op informatievoorziening, procesinrichting, formatie en scholing; deze consequenties zijn uitvoerbaar, maar vragen een zorgvuldige voorbereiding en voldoende doorlooptijd om ze te kunnen realiseren. Hierbij verdient het onderbouwen en vaststellen van de blijvende behoefte aan toezicht of nabijheid voor deze jeugdigen specifieke aandacht, omdat van tevoren moeilijk is aan te geven hoe de jeugdige zich de komende jaren ontwikkelt. Vanwege het ontbreken van betrouwbare gegevens over de huidige kosten voor de cliënten uit de doelgroep is tijdens het onderzoek slechts een beperkt beeld gekregen van de financiële consequenties. Nader onderzoek is daarom nodig om een beter beeld te krijgen van de financiële consequenties.
Uit het onderzoek is duidelijk geworden dat een deel van de doelgroep reeds zorg ontvangt vanuit de Wlz; het is onduidelijk of deze groep een herindicatie kan/zal aanvragen, en of dit mogelijk leidt tot een verschuiving binnen de Wlz. De verwachting is dat grotendeels dezelfde zorgaanbieders dezelfde zorg blijven leveren. De knelpunten (op het gebied van juiste expertise en goede samenwerking) die voor de zorg onder de Jeugdwet gelden, gelden ook als deze zorg vanuit de Wlz wordt geboden. Voor deze groep jeugdigen is de grootste consequentie van een Wlz-toegang dat ze voor onbeperkte duur gebruik kunnen maken van zorg en ondersteuning en niet te maken hebben met kortdurende beschikkingen. Dit brengt rust en continuïteit om langdurig passende zorg in te zetten en op- en af te schalen indien gewenst. Omdat ondersteuning van het cliëntsysteem van groot belang is bij de doelgroep en de Wlz gericht is op de cliënt zelf, is het van belang dat wordt geregeld dat ook het cliëntsysteem vanuit de Wlz kan worden ondersteund.
