Er is een groot te kort aan pleegouders, nu residentieel instellingen en groepen steeds vaker sluiten zouden kinderen vaker in gezinnen opgevangen moeten worden. Het vraagt nogal wat van pleegouders om extra kinderen op te nemen in hun gezinsleven. De druk op pleegouders is groot. Het NJI heeft onderzocht hoe we ervoor kunnen zorgen dat pleegouders, pleegouder kunnen blijven. Wat hebben zij daarvoor nodig? En wat zouden wij als professionals daar aan kunnen doen? En zijn er ook aanbevelingen voor gemeenten?
Quick Wins volgens het onderzoek:
- meer erkenning voor pleegouders
- betere begeleiding
- scholingsaanbod voor pleegouders
- nazorg
Aanbeveling voor gemeenten
Een belangrijk knelpunt dat in het onderzoek naar voren is gekomen, is dat het pleegzorgsysteem is ingericht op plaatsingen en niet (of in mindere mate) op de pleeg gezinnen. Als een pleegkind uit het gezin is, hebben pleegzorgorganisaties vaak geen mensen of middelen om relaties met het pleeggezin te onderhouden ennazorg te bieden. Dit druist in tegen de gedachte dat we een vitale gemeenschap van pleeggezinnen nodig hebben om plek te blijven bieden aan de groeiende groep kinderen die een pleeggezin nodig heeft.
Minder uitval pleegouders bij betere begeleiding
- 9 januari 2020
Continuïteit is een belangrijk thema in de pleegzorg. Het terugdringen van uitval van pleegouders draagt hieraan bij. Het onderzoek ‘Waarom stoppen pleegouders?’ geeft inzicht in de redenen waarom pleegouders stoppen en wat verbeterpunten zijn. 52 procent van de ondervraagde pleeggezinnen zegt te zijn gestopt vanwege voor hen ongewenste omstandigheden. Ze ervoeren bijvoorbeeld problemen met het pleegzorgsysteem of hadden het gevoel dat professionals hen onvoldoende serieus namen. Een groot deel van de gestopte pleegouders wil zich desondanks weer inzetten voor kwetsbare kinderen.
Ieder jaar stopt zo’n 14 procent van de pleeggezinnen met het pleegouderschap. In dit onderzoek, waaraan meer dan vijfhonderd gestopte pleegouders hebben deelgenomen, is onderzocht waarom pleegouders stoppen en in hoeverre zij behouden kunnen worden voor de pleegzorg.
Het overgrote deel van de gestopte pleegouders (72 procent) sluit niet uit zich in de toekomst opnieuw te willen inzetten voor kwetsbare kinderen – via pleegzorg of op een andere manier. Het onderzoek laat zien dat te weinig gebruik wordt gemaakt van dit grote potentieel, ondanks een tekort aan pleegouders.
Uitval van pleegouders kan voorkomen worden door hen in iedere fase van het pleegouderschap meer erkenning en ondersteuning te bieden. Niet alleen tijdens de plaatsing, maar ook daarvoor én daarna. Ook is het belangrijk dat het leer- en trainingsaanbod voor pleegouders wordt uitgebreid en verbeterd, waaronder het leren met en van andere pleegouders. De afronding van een pleegzorgplaatsing en de nazorg voor gestopte pleegouders schieten op dit moment tekort. 21 procent van de gestopte pleegouders geeft aan dat er geen aandacht is besteed aan de afronding van de plaatsing. In het onderzoek kwam als belangrijk knelpunt naar voren dat het pleegzorgsysteem is ingericht op plaatsingen en niet, of in mindere mate, op de pleeggezinnen. Wanneer een plaatsing stopt, stopt de financiering en daarmee de pleegzorgbegeleiding.
Pleegouders geven in het onderzoek waardevolle tips en adviezen aan alle betrokkenen bij de pleegzorg – nieuwe pleegouders, pleegzorgaanbieders, jeugdbescherming en gemeenten. Op basis daarvan worden in de publieksversie aanknopingspunten aangereikt voor de hele sector. De kwaliteit van de pleegzorg is immers een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De adviezen worden meegenomen in het Actieonderzoek Continuïteit Pleegzorg. Hierin werken de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen, Jeugdzorg Nederland en het Nederlands Jeugdinstituut samen met tien pleegzorgorganisaties aan het terugdringen van uitval van pleegouders en het voorkomen van voortijdig afgebroken pleegzorgplaatsingen.
Bron: Nederlands Jeugdinstituut; Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen; Jeugdzorg Nederland
