Hoe betrek je iemands eigen netwerk bij de hulpverlening? En hoe kun je op die manier dak- en thuisloosheid bij jongeren voorkomen? Die vraag speelt in veel gemeenten. Groningen vond het antwoord in de JIM-aanpak, waarbij een jongere zélf iemand uit zijn netwerk mag aanwijzen. De gemeente begon sceptisch, maar is nu helemaal om. Wat zijn de ervaringen? En wat is er nodig om de aanpak ook in jouw gemeente te implementeren? Lees mee vanuit het perspectief van de bedenkers, de professional en de gemeente.
Een oma, de buurman, een tante, een vroegere leraar van je basisschool, een goede vriend. Iedereen is geschikt als JIM. JIM staat voor Jouw Ingebrachte Mentor. De jongere kiest zelf iemand uit zijn of haar netwerk. Een JIM is meer dan een buddy of een maatje: het is een vertrouwenspersoon, iemand die meedenkt en meebeslist, die zij aan zij staat met de hulpverlener, en die door de jongere als ondersteunend ervaren wordt. “JIM vormt een fundament dat de jongere nodig heeft om stappen te gaan zetten.”
“De JIM-aanpak is voor jongeren simpel en prettig; voor de hulpverlening en voor de gemeente is het een cultuurverandering”, stelt Suzanne de Ruig, een van de oprichters van Stichting JIM en ontwikkelaar van de JIM-aanpak. Wat dit concreet betekent voor de rol van de professional en voor de gemeente vragen we aan trajectbegeleider Sjors Kieft, die sinds vier jaar met de aanpak werkt in Amsterdam, en aan Manon Pruim, beleidsadviseur jeugdhulp bij de gemeente Groningen, waar JIM na een geslaagde pilot breder wordt uitgerold.
De jongere krijgt een stem
Suzanne schetst wat er vernieuwend is aan de JIM-aanpak. “In de klassieke werkwijze maakt een hulpverlener eerst zelf een analyse en een plan, en betrekt daarna pas het netwerk erbij. Wij hebben ontdekt dat dit andersom moet”, legt ze uit. “De eerste vraag van de hulpverlener zou moeten zijn: ‘Ik heb iemand nodig die jij nu al kent en vertrouwt; iemand die van het begin af aan met ons mee gaat denken wat er nodig is.’ Dan geef je de jongere een stem.”
Missie: jeugdzorg verbeteren
Als systeemtherapeut weet Suzanne dat mensen pas durven te veranderen als ze iemand vertrouwen. Ze werkte al zestien jaar met gezinnen en jongeren waar meerdere problemen speelden toen ze in 2013 in aanraking kwam met JIM. “Dat was zo’n eyeopener. Ik wist meteen: ik heb iets gemist!”, vertelt ze gedreven. “Vanaf dat moment ben ik mezelf en ‘ons’ als hulpverleners gaan onderzoeken. Ik ontdekte dat wij vaak de zorg of ondersteuning centraal stellen, ook al zeggen we dat we de jongere centraal stellen. En eigenlijk vinden we onze eigen expertise belangrijker dan de oma van een jongere. We doen allemaal ons best, maar de zorg kan beter, duurzamer.”
Meer willen weten over dit onderwerp klik dan zeker op onderstaande link voor meer informatie.
Tekst door: Saskya Nonner
Afbeelding van Free-Photos via Pixabay
