Voordelen van integraal werken in de wijk
Er zijn verschillende voordelen aan een integrale aanpak. Hieronder zetten we er een aantal op een rij:
- Kwaliteitswinst behalen door intensieve samenwerking van verschillende disciplines in één team.
- Maatwerk bieden door werken vanuit het motto ‘Eén huishouden, één plan en één regisseur’.
- Goede samenwerking tussen professionals, maar ook met cliënten, mantelzorgers en vrijwilligers.
- Goede dosering (niet alles tegelijk) wanneer er verschillende vraagstukken spelen.
- Prioriteren in samenspraak met de cliënt.
- Langs elkaar heen werken verminderen en minder dubbel werk.
- Vroegtijdig, preventief steun bieden, zodat escalatie van problemen voorkomen kan worden.
- Ondersteuning en zorg dichtbij en gebiedsgericht.
- Laagdrempelig beschikbaar en zichtbaar voor cliënten.
- Tijdiger signaleren en interveniëren, er meer ‘op afgaan’ en sneller signalen uit de wijk horen.
- Mogelijkheden om de ondersteuning en zorg goedkoper te organiseren.
Werkzame elementen bij integraal werken in de wijk
Er zijn een aantal dingen die helpen om integraal werken tot een succes te maken. In alle fasen van de hulpverlening geldt:
- Leg de regie en zeggenschap zoveel mogelijk bij de cliënt.
- Laat één regisserende professional de hulp coördineren.
- Werk vanuit een systemische benadering.
- Lever maatwerk dat past bij de persoon en context.
Daarnaast zijn er binnen de verschillende fasen van een ondersteuningstraject zaken die integraal werken helpen slagen:
- Voor vraagverheldering is het belangrijk om contact te maken en aansluiting te vinden bij de cliënt door goed te luisteren en door te vragen. Ook het breed verkennen van de hulpvragen vanuit de brede context van de cliënt, het centraal stellen van de vragen van de cliënt en het samen formuleren van hulpvragen zijn belangrijk.
- Neem bij het opstellen van doelen de wensen en ideeën van de cliënt als uitgangspunt en maak doelen klein, concreet en beperkt.
- Zorg bij het opstellen van een plan dat de cliënt (mede)bepaalt welke ondersteuning ingezet wordt. Stem af met alle betrokkenen en leg vast wat de acties, afspraken en prioriteiten zijn.
Een belangrijk onderdeel van integraal werken is de samenwerkingsrelatie tussen cliënt en professional. De factoren die hierboven worden genoemd spelen ook een belangrijke rol bij het opbouwen van deze samenwerkingsrelatie:
- Voor het werken aan taakalliantie (het bereiken van overeenstemming over het doel van de ondersteuning en de aanpak) is het belangrijk om te kijken naar de brede context waarbinnen de vragen van de cliënt leidend zijn. Maak de doelen haalbaar en concreet. Werk met richtlijnen en effectieve interventies. Geef zoveel mogelijk zelfregie aan de cliënt. Motiveer de cliënt en verleen praktische hulp.
- Bij het opbouwen van persoonlijke alliantie (een emotionele band) helpt het om te werken aan zelfregie en betrokkenheid van alle gezinsleden. Sluit aan op de probleembeleving van het gezin en wees open over wat je van de situatie vindt. Heb aandacht voor de samenwerkingsrelatie en straal positiviteit en vertrouwen uit.
Meer lezen over Wat werkt bij integraal werken in de wijk kan in de rapporten Wat werkt bij integraal werken in de wijk: Cliënt en professional in vertrouwen samen naar een oplossing en Werkzame elementen bij integraal werken: Vraagverheldering en planvorming.
Caseload
Om goede hulp of ondersteuning te bieden, is een verantwoorde caseload belangrijk. Als de werklast voor professionals te hoog wordt, is het lastig om kwalitatief goed werk te bieden, op het werk te reflecteren en om voldoening uit het werk te halen. Dat vergroot het risico op verloop en het in gevaar komen van de continuïteit van hulp. De handreiking Caseload voor lokale (wijk)teams biedt een denkkader om werklast te bepalen, evalueren en bij te stellen.
Programma Integraal werken in de wijk
In het programma Integraal werken in de wijk bundelen Movisie, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, het Nederlands Jeugdinstituut en de Werkplaatsen Sociaal Domein de krachten om samen met professionals en beleidsmakers kennis en expertise over integraal werken te ontwikkelen en toegankelijk te maken. Alle publicaties zijn gratis beschikbaar op de website en onderverdeeld in de thema’s:
- Integrale zorg en ondersteuning
- Monitoring en evaluatie
- Organiseren en samenwerken
- Toegang
- Werkwijzen en methodieken
- Kennis en competenties
https://www.nji.nl/nl/Kennis/Dossier/Wijkteams/Integraal-werken-in-de-wijk
