Instituut voor Publieke Waarden zegt dat we een probleem hebben in het Sociaal Domein: we kunnen eigenlijk geen maatwerk leveren, als er sprake is van meer problemen en als de problematiek divers is. Er is sprake van stapelings problematiek. Een interessante conclusie die getrokken wordt uit allerlei actie onderzoeken die zij uitvoeren. En in de kern zou het IPH wel eens gelijk kunnen hebben.
Heb jij, jouw gemeente of organisatie een mooie oplossing voor deze stapelingsproblematiek? Of heb je casuïstiek waarin het wel gelukt is om voor verbetering te zorgen, ondanks de ingewikkeldheid van het systeem. Deel het.
UITDAGING: STAPELINGSPROBLEMATIEK
De decentralisaties in het sociale domein beloofden meer adequate hulp aan burgers. Gemeenten zouden in staat zijn de toegang tot hulp en ondersteuning dichterbij te organiseren, integraal te werken en maatwerk mogelijk te maken.
Uit rapportages als de Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein (GMSD) en de Overall rapportage Sociaal Domein (OrSD) weten we dat de meeste mensen één probleem hebben, en zijn geholpen met één voorziening.
Relatief weinig mensen maken gebruik van meerdere voorzieningen tegelijk in het sociaal domein. De groep met gestapelde voorzieningen is klein en divers. Hoewel het in aantal een kleine groep is, is de impact van deze stapeling groot. En niet alleen voor de huis- houdens zelf. Ook de maatschappij betaalt een hoge prijs. Wij schatten in dat de duurste 1% aan huishoudens ongeveer 30% van alle middelen in het sociale domein gebruikt. En we schatten dat de duurste 100.000 huishoudens in Nederland jaarlijks €100.000,- per huishouden kosten. Vanuit dit perspectief is het wel degelijk interessant om deze kleine (doel)groep te onderzoeken.
Beknopte conclusie: Relatief kleine groep huishoudens die veel zorg gebruikt is daar niet altijd mee geholpen. We dure zorg, geen hulp. Dit is niet veranderd door de decentralisatie. Het probleem bestaat nog steeds.
Eén van de zaken die we constateren is dat deze relatief kleine groep huishoudens die veel zorg gebruikt daar niet altijd mee geholpen is. Dit zagen we vóór de decentralisaties en vier jaar erna nog steeds. De ingezette voorzieningen lossen hun problemen niet op en verergeren die soms. Voor deze groep is het dus blijkbaar moeilijker om de belofte van de decentralisaties waar te maken.
Eén van de uitdagingen is dat deze groep lastig in kaart te brengen is. In een stapelings- monitor is niet het volledige probleem van deze huishoudens zichtbaar. Een monitor baseert zich enkel op verstrekte voorzieningen. Daardoor wordt niet alle problematiek zichtbaar. Dit principe zien we in de praktijk veel terug. Huishoudens hebben twee of drie problemen waar we direct een voorziening aan kunnen relateren.
Maar er is vaak ook een probleem waar juist geen voorziening voor is ingezet. Omdat die er simpelweg niet is, of omdat de ene voorziening de toegang tot de andere voorziening blokkeert. En daar lopen mensen met meerdere problemen vast.
Dit roept allerlei vragen op over stapeling van problemen van huishoudens en stapeling van voorzieningen. Welke problematische stapelingen zien we in de praktijk? Hoe groot is het probleem? Welke huishoudens betreft het? Wat betekent het financieel? Wat kunnen we leren van deze stapelingsproblematiek? Hoe komen we van uitsluiting naar insluiting van deze groepen? En wat is daar voor nodig?
Wil je het hele onderzoek lezen om er meer van te weten? Hierbij de link: https://publiekewaarden.nl/wp-content/uploads/2019/06/Stapelingsproblematiek-IPW.pdf
Oh en als we wat mogen vragen: deel vooral als het gelukt is maatwerk te leveren en om te gaan met stapelingsproblematiek! Daar leren we allemaal van.
