De spanningen in het gezin van Melle* (15) lopen zo hoog op dat uithuisplaatsing dreigt. Hij vertoont dagelijks grensoverschrijdend gedrag, gevoed door zijn licht verstandelijke beperking (LVB). Agressief en opstandig, ‘foute vrienden’, zich niet aan de regels houden die ouders en school hem stellen. Nadat hij zélf een mentor mocht kiezen, ging het langzaam beter. We bespreken deze JIM-aanpak die in de gemeenten Echt-Susteren, Maasgouw, Roerdalen en Roermond is ingevoerd.
Trajectbegeleider Eefje Fransen was betrokken bij de JIM-pilot bij de zorgorganisatie waar zij werkt. De JIM-aanpak, staat voor ‘Jouw Ingebrachte Mentor’, waarbij jongeren een informele mentor als steunfiguur kiezen in de hoop dat zij toch thuis kunnen blijven wonen. Eefje werkt bij Koraal, een organisatie die er is voor mensen van alle leeftijden met ernstige (verstandelijke) beperkingen en complexe gedrags- en/of psychiatrische problemen. Inmiddels is de pilot afgerond en wordt de ondersteuningsvorm succesvol ingezet in de gemeenten Echt-Susteren, Maasgouw, Roerdalen en Roermond.
‘Jongeren als Melle zijn vaak hulpverleningsmoe’, begint Eefje. ‘Ze hebben al zoveel hulpverleners voorbij zien komen en hebben geen zin meer in nog eens tig gesprekken met in hun ogen vreemde mensen. Daarom mag een jongere in de JIM-aanpak zelf een vertrouwenspersoon kiezen die hem kan helpen. Of het nu een oma is, een buurman, pleegmoeder, sportcoach, tante of vriend van de familie. Uiteraard moeten de ouders van de jongere wel achter de keuze staan en toestemming geven.’
‘Wij sparren wel met de JIM en we adviseren en coachen, maar zetten in de hulpverlening bewust een stap achteruit’
Zelf doelen stellen
Hoe werkt de JIM-aanpak? Bureau Jeugdzorg en het Centrum voor Jeugd en Gezin verwijzen jongeren met de juiste indicatie door naar het zogeheten InVerbindingsteam. Dat bestaat in deze gemeenten uit deskundigen van de jeugdhulporganisaties Rubicon, de Mutsaersstichting en Koraal. Zo is er op uiteenlopende terreinen expertise beschikbaar. Van verslavingszorg tot geestelijke gezondheidszorg, van jeugdzorg tot zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Vanuit het InVerbindingsteam krijgt de jongere de vraag een JIM te kiezen.
Eefjes collega Nancy Schreurs legt uit: ‘Doordat een jongere zijn eigen mentor mag kiezen, ontstaat er rust en krijgt de jongere wél de motivatie om mee te werken in een bepaald hulpverleningstraject. De mentor en de jongere maken daarom samen een plan van aanpak waarin de jongere doelen voor zichzelf stelt. Wij als hulpverleners werken mee op de achtergrond. Het voordeel? De JIM kan de jongere veel beter bereiken, kan met hem lezen en schrijven en weet hoe de jongere het beste benaderd kan worden.’
Rol hulpverlener
De mentor is de spin in het web en slaat de brug naar zowel de ouders als de hulpverleners. Eefje: ‘Wij zijn nadrukkelijk niet de hulpverleners van het gezin, dat zijn de mentoren. Wij sparren wel met de JIM en we adviseren en coachen, maar zetten in de hulpverlening bewust een stap achteruit. Dit is een volstrekt andere manier van werken. Hulpverlening gaat niet aan de slag om jongeren te ondersteunen, maar investeert in het netwerk. Het is dus ook stoppen met stapelen van hulpverlening. Na zes tot negen maanden zijn wij weg en kan de JIM gewoon verder gaan met eventuele ondersteuning.’
Meepraten over een eigen gekozen mentor? Dat kan op ons FORUM. Bekijk ook de video’s van Saad, zijn JIM, zijn moeder en zijn hulpverlener over de JIM-aanpak.
TEKST: Voor de jeugd – Door Ismay Gossen
6 april 2021
https://hartvoordejeugd.online/deze-jongeren-zijn-vaak-hulpverleningsmoe/
Afbeelding van Raman Talpada via Pixabay
